Naar hoofdinhoud Naar footer

Ondervoeding: een ernstig en onderschat probleem

Ouderen lopen risico op ondervoeding. Het komt vaker voor in zorginstellingen en ziekenhuizen, maar ook bij thuiswonenden. Ondervoeding blijft vaak onderbelicht, terwijl er wel veel aandacht is voor overgewicht. Gevolgen van ondervoeding kunnen net zo ernstig zijn als de gevolgen van overgewicht, geeft epidemioloog Emiel Hoogendijk aan.

Wat is ondervoeding?

Ondervoeding betekent onbedoeld gewichtsverlies door onder andere te weinig voedsel of te weinig voedzame stoffen. Denk aan energie en eiwitten. Ondervoeding komt niet alleen voor in landen met lage en middeninkomens, maar ook in Nederland. Factoren zoals klimaatverandering, oorlog en ziekte hebben invloed op de voedselzekerheid.

Risicofactoren

Één op de 4 ouderen loopt risico op ondervoeding, schrijft Emiel Hoogendijk (verbonden aan de afdelingen Huisartstengeneeskunde en Epidemiolgoie & Data Science van Amsterdam UMC) in het onderzoek dat hij schreef met collega-onderzoekers. Kwetsbare mensen zijn vooral de mensen die alleen leven en weinig mobiel zijn. Ook ziekte is een belangrijke risicofactor voor ondervoeding, omdat mensen minder vaak willen of kunnen eten door de aandoening.  

Ernstige gevolgen

Emiel: “Gewichtsverlies leidt bij ouderen snel tot afname van de spiermassa. Dat kan functionele gevolgen hebben. Zoals minder bewegen, slechter lopen. De algehele conditie wordt minder. De botten verzwakken en de kans op vallen neemt toe. Daardoor gaan mensen niet meer graag de deur uit en raken ze in een isolement. Dat kan dan weer vergaande psychosociale effecten hebben. Mensen vereenzamen of ervaren dat hun levenskwaliteit afneemt. Het gaat dus om een breed scala aan onderling gerelateerde klachten.”

Tips: hoe voorkom je ondervoeding?

Houd spierkracht en spiermassa op peil 

Spierkracht en -massa op peil houden doe je door te blijven bewegen en door goed te blijven eten. Kijk daarbij naar de persoonlijke situatie. Als bijvoorbeeld een persoon ondervoed is, moet de focus juist niet op bewegen liggen maar op voeding. 

Vraag om hulp van een professional en naasten

Door op tijd de hulp van een professional in te schakelen kan de juiste hulp worden aangeboden. Een diëtiste heeft specifieke kennis over voeding en kijkt verder dan een algemeen advies zoals afvallen of aankomen. Er moet goed gekeken worden naar wat in de praktijk haalbaar is. Betrek ook naasten zoals familieleden en vrienden door gezamenlijke eetmomenten te creëren. Door samen te eten ontstaan vaste eetmomenten en eet je daardoor afwisselender. 

Lees je in over ondervoeding

Op de website Loketgezondleven.nl vind je meer informatie waarom er ingezet moet worden op het voorkomen van ondervoeding. Op de website Goedgevoedouderworden.nl vind je testen, adviezen en recepten om fit en krachtig te blijven en te worden met goed eten en drinken. Op het kenniscentrum Ondervoeding staat een uitgebreide kennisbank over ondervoeding voor de zorgprofessional. 

Meer informatie

Deel deze pagina via: