Het voorkomen en bestrijden van ouderenmishandeling
In Nederland krijgt ongeveer een op de twintig ouderen van 65+ jaar te maken met een onprettige situatie in hun eigen leefomgeving. Denk aan verwaarlozing, psychisch geweld, financieel misbruik of fysieke mishandeling. Toch praten ouderen hier niet makkelijk over, door o.a. schaamte, loyaliteit of angst bij het slachtoffer. In de regio Haaglanden doet GGD Haaglanden in samenwerking met ketenpartners haar best ouderenmishandeling uit de taboesfeer te halen.
Wat is ouderenmishandeling
Bij ouderenmishandeling doet iemand iets waardoor de oudere persoon lijdt. Denk aan lichamelijke mishandeling zoals slaan en schoppen, geestelijke mishandeling, zoals schelden of dreigen met geweld, en seksuele mishandeling maar ook financieel misbruik van de oudere komt voor.
Het is belangrijk om te realiseren dat we allemaal ouder worden en vaak langer zelfstandig blijven wonen. De zorg en hulp voor ouderen wordt vaak gevonden in het eigen netwerk, maar dit brengt helaas ook risico’s met zich mee. Bij ouderenmishandeling is vaak sprake van een zorgrelatie, waardoor de oudere nog kwetsbaarder wordt. De pleger is helaas vaak geen vreemde voor het slachtoffer. Het is begrijpelijk dat het voor ouderen moeilijk is om toe te geven dat ze slachtoffer zijn van mishandeling en om hulp te vragen, vanwege hun afhankelijkheidspositie.
Overbelaste mantelzorg en financieel misbruik
Twee bijzondere vormen van ouderenmishandeling zijn de overbelaste mantelzorger en financieel misbruik van ouderen. Beide situaties vereisen een specifieke aanpak.
Bij overbelaste mantelzorg zijn er vaak twee slachtoffers, de mantelzorger én de oudere zelf. De overbelaste mantelzorger is iemand die continu te veel op zijn/haar bord heeft. De zorg voor de oudere wordt hem/haar te veel, wat kan leiden tot fysieke en psychische verwaarlozing en mishandeling van de oudere. Het is belangrijk om te beseffen dat deze situatie niet alleen slecht is voor de gezondheid van de oudere, maar ook voor de gezondheid van de mantelzorger. Zij hebben allebei hulp nodig en verdienen steun.
Ouderen kunnen financieel misbruikt worden door familie, vrienden of anderen in hun omgeving. Een pinpas die zonder toestemming wordt geleend, rekeningen die niet meer worden betaald maar ook testamentswijzigingen komen voor bij financieel misbruik.
Gelukkig kunnen we allemaal een rol spelen bij het signaleren en aanpakken van financieel misbruik van ouderen. Niet alleen zorgpersoneel en lokale teams, maar ook de financiële sector kan een belangrijke bijdrage leveren, door lokale allianties te vormen tegen financieel misbruik van ouderen. Partijen zoals banken, notarissen, woningbouwcorporaties en thuiszorg verenigen zich. Zo kunnen we het probleem op de kaart zetten en samenwerken om financieel misbruik eerder te herkennen en op te lossen.
Wat kun je als oudere zelf of als naaste doen
Maakt u zich zorgen over een oudere in uw omgeving, of zit u zelf misschien in een dergelijke situatie? Dan adviseren wij u altijd om hulp te vragen hoe moeilijk dat ook lijkt te zijn. Heeft u iemand in uw omgeving met wie u goed kan praten, probeer u hart te luchten en samen op zoek te gaan naar de juiste hulp. Bel veilig Thuis, het landelijke advies en meldpunt voor huiselijk geweld, zij kunnen u adviseren en op weg helpen.
Aanpak ouderenmishandeling in de regio Haaglanden
In de regio Haaglanden houdt het team Geweld in Afhankelijkheidsrelaties van de GGD zich bezig met verschillende vormen van huiselijk geweld. Op het onderwerp ouderenmishandeling is samen met de gemeentes een aanpak gemaakt. Zo zetten wij in op preventie door middel van: bewustwordingscampagnes, zoals de dag tegen ouderenmishandeling op 15 juni, deskundigheidsbevordering, het opzetten en deelnemen aan lokale allianties tegen financieel misbruik. Samen met onze partners in de regio zetten wij stappen om ouderenmishandeling uit de taboesfeer te halen, en meer kennis en handelingsvaardigheid mee te geven aan de vele professionals en vrijwilligers die voor en met ouderen werken.
Bronnen
Deel deze pagina via:
