Tips om je brein gezond te houden

Een op de vijf mensen krijgen te maken met Alzheimer of een andere vorm van dementie. In dit artikel geven we meer informatie en tips over hoe je je brein gezond kunt houden

Herinneringen in je brein

Onze oudste herinneringen liggen in het gebied van de hersenen opgeslagen, dat door de ziekte van Alzheimer als laatste wordt aangetast. Erik Scherder legt uit hoe muziek de herinnering oproept. ‘In feite zorgt het brein ervoor dat je oude herinneringen, vooral waar je emotie bij hebt ervaren, ook voor lange tijd opslaat. Muziek triggert als het ware die motorische systemen, waar ook dat geheugen wordt meegenomen. Je opent als het ware de deur naar die oude geheugensystemen.’

Actief brein vermindert kans op dementie

Een actief brein vermindert de kans op dementie. Het geheugen is het vermogen van een persoon om informatie te onthouden. Het omvat drie belangrijke onderdelen, namelijk: de opslag, het vasthouden of bewaren en het terugzoeken van informatie. Net als spieren, kan ook het geheugen getraind worden. Als je onderstaande tips opneemt in je dagelijkse routine, houd je je hersenen scherp. Hierdoor is de kans groter dat je namen, gezichten, telefoonnummers en bijvoorbeeld afspraken beter kunt onthouden.

Ouder brein heeft ook voordelen

Uit hersenonderzoek blijkt dat we op latere leeftijd beter met emoties kunnen omgaan. Het blijkt dat de amandelkern, een plek die betrokken is bij emotieregulatie, minder geprikkeld raakt bij negatieve informatie dan wanneer we jong zijn. We laten ons minder snel uit het veld slaan bij tegenslagen. Hoe ouder we worden, hoe beter we weten dat de soep niet zo heet gegeten wordt als hij wordt opgediend. Ook krijgen we over het algemeen een positiever zelfbeeld."

Sociale contacten goed voor het geheugen

Uit bevolkingsonderzoek van Alzheimer Nederland, blijkt dat mensen met veel sociale contacten minder risico hebben op dementie. Mensen die zichzelf namelijk omschrijven als eenzaam, hebben later meer kans op dementie. Het kan zijn doordat mensen die zich eenzaam voelen, vaker gevoelig zijn voor somberheid en zelfs depressie zijn. Dat heeft een negatief effect op de gezondheid van de hersenen.

Bovendien zorgt het onderhouden van sociale contacten met bijvoorbeeld naasten, familieleden en vrienden ervoor dat de hersens van de interactie actief worden. Dit heeft positieve gevolgen voor het geheugen. Spreek dus waar mogelijk regelmatig af met dierbaren. Is het ontmoeten van hen misschien niet altijd mogelijk? Denk dan aan de digitale mogelijkheden. Bellen, Skypen, Facetimen: er zijn genoeg opties om elkaar op een afstand tóch te kunnen zien en spreken.

Houd het brein actief

Train je geheugen. Alles wat je doet heeft invloed, een instrument bespelen, puzzelen, vogels leren herkennen, in een andere plaats boodschappen doen, een andere route fietsen naar je werk, verandering stimuleert het brein. Doorbreek je routine, dat is niet eenvoudig. Maar het houdt je brein actief.

Het is moeilijk om nieuwe dingen aan te leren, want de paden in je brein zijn door je routinematige bezigheden uitgesleten. Maar als je nieuwe dingen vaker doet, zul je zien dat ze steeds gemakkelijker gaan.

5 tips om het geheugen actief te houden

1. Leer iets nieuws

Leer bijvoorbeeld een muziekinstrument te bespelen. Omdat je bij het maken van muziek beide hersenhelften gebruikt en laat samenwerken, worden er nieuwe verbindingen in je hersenen gemaakt. Hierdoor kun je dingen beter onthouden, je langer concentreren en gemakkelijker nieuwe dingen leren.

2. Start een nieuwe hobby

Heb je interesse in kunst, cultuur en tekenen? Dit kan met potlood en papier, maar ook online. Zoek je iets actiever? Start met wandelen, of leren dansen. Er zijn natuurlijk legio beweegactiviteiten of sporten om te doen.

3. Doe (geheugen)spellen

Dit kan thuis, met een gezelschapsspel of online (bijvoorbeeld Wordfeud). Het kan leuker zijn wanneer je dit doet met vrienden, buren of familie, dan ben je direct ook sociaal actief.

4. Ontdek het 'nieuwe' spelen: gamen

SeniorWeb geeft een mooi overzicht van diverse online spellen, zoals online rummikub en tetris.

5. Zorg voor voldoende slaap

Goede slaap betekent dat je hersenen de tijd en de kans krijgen om zich te reinigen. Ook zorgt een goede nachtrust ervoor dat je je emoties van de dag goed kan verwerken en dat je onthoudt wat je overdag hebt geleerd. Zo geef je je brein letterlijk rust.