3 manieren om coördinatie van integrale zorg te verbeteren

Het aantal gedwongen opnames van ouderen in instellingen neemt toe. Dit berichtte NRC Handelsblad. De krant gaat uit van cijfers van de Raad voor de rechtspraak. De toename komt aan de ene kant doordat ouderen langer thuis wonen. Aan de andere kant is het ook een gevolg van te weinig zorg en ondersteuning. Daarom is er betere samenwerking en afstemming nodig tussen organisaties en professionals die bij ouderen betrokken zijn.

In het Europese project ‘SUSTAIN’ onderzochten onderzoekers in acht landen verschillende projecten. Deze projecten hadden als doel om de integrale zorg aan ouderen die thuis wonen te verbeteren. BeterOud laat in vier artikelen een aantal uitkomsten zien. Vandaag in het eerste deel: 3 manieren om integrale zorg te verbeteren.

Goede coördinatie is erg belangrijk voor succesvolle integrale zorg aan oudere mensen die thuis wonen. Dit komt doordat goede coördinatie verschillende diensten samenbrengt van organisaties in zorg en welzijn. En het laat deze organisaties goed met elkaar samenwerken. Maar hoe doe je dat goed? We bespreken drie onderdelen die goed bleken te werken. 

Integrale zorg thuiswonende ouderen verbeteren

De drie onderdelen komen uit de Roadmap. Bekijk de Roadmap van Sustain onderaan deze pagina. De Roadmap is een praktische vertaling van alle resultaten uit het Europese project SUSTAIN. Dit project ging om de vraag: Hoe kan integrale zorg aan thuiswonende ouderen in Europa worden verbeterd?

Voordelen coördinatie: minder opnames

Onderzoek laat zien dat betere coördinatie van zorg grote voordelen heeft voor ouderen. Denk hierbij aan minder opnames in het ziekenhuis en verpleeghuis. Ook beperkt goede coördinatie de totale tijd van een opname en het aantal heropnames. Wat is belangrijk voor goede coördinatie van zorg?

De behoeftes en voorkeuren van de oudere zijn duidelijk beschreven.
Er is een uitgebreid zorgplan met de oudere zelf gemaakt.
Diensten worden georganiseerd en gecontroleerd op een manier waarvan bewezen is dat het werkt.

3 onderdelen verbeteren coördinatie

De volgende onderdelen verbeteren coördinatie: casemanagement, gezamenlijke zorgintake en management bij overgang van zorg.

Casemanagement 

Casemanagement zorgt ervoor dat ouderen langer thuis kunnen wonen. Ook maken ouderen hierdoor minder gebruik van plekken waar zorg wordt geboden. Casemanagement is het proces van samenwerken en bestaat uit verschillende activiteiten. Voorbeelden zijn: in kaart brengen, plannen, ondersteunen en opkomen voor de zorgbehoeftes van de oudere.

Een casemanager is de contactpersoon voor de cliënt. De casemanager zorgt bijvoorbeeld dat de relatie met de cliënt blijft bestaan. Ook verzamelt de casemanager informatie van betrokken zorgverleners. En de casemanager neemt verantwoordelijkheid voor de geleverde zorg.

Een geleerde les uit de praktijk: Het is belangrijk dat casemanagers gerespecteerd worden en toestemming krijgen om hun taken uit te voeren. Dit gebeurde bijvoorbeeld niet bij het Mendedi-verbeterproject in Estland. Zorgmedewerkers kregen te horen dat zij de rol van verpleegkundigen kregen. Terwijl ze eigenlijk de casemanagers waren. Bepaalde onderdelen zorgden voor minder mogelijkheden om het casemanagement uit te voeren. Denk hierbij aan de beroepscultuur, bepaalde afspraken en regels.

Gezamenlijke zorgintake

Een gezamenlijke zorgintake is een standaard manier om de behoeftes rond gezondheid en zorg te ontdekken. Zowel van de oudere persoon als diens mantelzorger. Als dit samen gebeurt, is het niet nodig om dit proces iedere keer opnieuw te doen. Dit levert voor de oudere een betere ervaring van zorg op. Het maakt duidelijk wat de behoeftes van de persoon zijn en hoe ze worden uitgevoerd.

Resultaten uit het onderzoek laten positieve resultaten zien van een uitgebreide gezamenlijke zorgintake. Het zorgt ervoor dat cliënten hogere scores geven aan hun eigen gezondheid en welzijn. Daarnaast draagt het bij aan lagere scores op depressie en valongelukken. Ook verbetert de kwaliteit van leven voor personen die thuis of in de eigen omgeving blijven.

Bij ‘Swale Home First service’ in Engeland was een gezamenlijke intake erg belangrijk voor het verbeterproject. Deze gezamenlijke intake vond bij de persoon thuis plaats, in plaats van meerdere intakes binnen en buiten het ziekenhuis.
Bekijk het ‘Walcheren Integrale Zorg Model’ op BeterOud.

Management bij overgang van zorg

Dit zijn alle activiteiten die de oudere ondersteunen wanneer hij of zij het ziekenhuis verlaat. Goed management helpt de oudere en de mantelzorger om te herkennen wanneer de conditie slechter wordt. Daarnaast ondersteunt goed management bij het:

controleren en zorgen voor medicatie;
behouden en delen van informatie over de gezondheid;
inplannen van volgende afspraken en bezoeken.

Goed management bij overgang van zorg heeft nog meer voordelen. Het kan de gezondheid van ouderen positief veranderen. Ook kunnen ze hierdoor zelfstandig wonen en het vermindert kosten.

In Colorado liet een groot integraal systeem van zorg en welzijn positieve resultaten zien. De overgang van zorg helpt om heropnames in het ziekenhuis te verminderen. Door hun interventie verminderde het aantal heropnames tot 30 procent. Ook werden de gemiddelde kosten per cliënt verminderd naar 20 procent.
Bekijk meer over Transmurale Zorg

Over SUSTAIN  

In het Europese project SUSTAIN werden verschillende projecten onderzocht. Die hadden als doel om de integrale zorg van thuiswonende ouderen te verbeteren. Dit onderzoek hebben onderzoekers, beleidsmedewerkers en andere partners van acht deelnemende landen gedaan. De Roadmap werd het eindproduct van het project. Hierdoor kunnen beleidsmensen en bestuurders integrale zorg starten en verbeteren in de eigen omgeving.

Het SUSTAIN project werd gefinancierd door het Horizon 2020 programma voor onderzoek en innovatie (2014-2020).